“Iedereen: Amèn!”

Bid daarom als volgt:

Onze Vader in de hemel,
laat uw naam geheiligd worden,
laat uw koninkrijk komen
en uw wil gedaan worden
op aarde zoals in de hemel.
Geef ons vandaag het brood
dat wij nodig hebben.
Vergeef ons onze schulden,
zoals ook wij hebben vergeven
wie ons iets schuldig was.
En breng ons niet in beproeving,
maar red ons van het kwaad.
Want aan u behoort het koningschap, de macht en de majesteit tot in eeuwigheid.
Amen.
[Matteüs 6: 9-13]

Vanmorgen legde ik als coach bij iemand een zogenaamd Enneagramtype-interview af.

Ongeveer 15 jaar ken ik nu het zogenaamde Negentypen-model dat je misschien wel kent onder de Griekse naam: het enneagram. Het model dat onze onbewuste reactiepatronen in denken, doen en voelen in kaart brengt, bestaat uit negen typen. Ik noem het “lenzen”, omdat ze inzicht geven in de manier waarop wij persoonlijk naar onszelf en anderen kijken. We hebben allemaal een favoriete lens die we het liefst en het langst opzetten en waar we ons het lekkerst in voelen, maar we zijn toch echt allemaal ook in bezit van de andere acht. (Ik zou er veel meer over willen vertellen maar daar heb ik een andere website voor.)

De reden dat ik hier over het enneagram schrijf is de tekstpassage van vandaag. Want geloof het of niet: in het bekendste gebed ter wereld, het Onzevader, zie je alle negen typen van het enneagram terug. Na de coachsessie van vanochtend kan ik het natuurlijk niet laten om dat (uiteraard ook té) kort en krachtig te beschrijven. Heel persoonlijk, naar jou.

Ik ben benieuwd. Welke Typebeschrijving(en) – hoe kort en onvolledig ook – doet iets met jou?

Komt-ie:

– Ben jij een type die gericht is op harmonie, vrede en verbinding? Ben je verdraagzaam en rustgevend? Voel jij je goed als de groep zich goed voelt? Vermijd je conflicten omwille van het ‘wij-gevoel’? En is de liefde jouw hoogste waarde en doel, en vind je meer en meer ook jezelf de moeite waard om geliefd te zijn?
Dan vind jij het ongetwijfeld fijn dat het gebed zo begint:

‘Ónze Vader…’ (waarbij we ervan uitgaan dat die Vader gezond en dus een en al liefde is.)

– Ben jij een type die gericht is op volmaaktheid en perfectie? Heb je een soort innerlijk, moreel kompas voor wat goed en fout is? Ben je gedisciplineerd en houd je van orde? Gebruik je regelmatig woorden als ‘goed zo!’, ‘juist!’, ‘precies!’, ‘klopt!’, ‘exact!’ of ‘zo moet het (niet)!’ Ben je gauw verongelijkt omdat alles (relatie, gezin, werk, klus) gewoon goed moet gebeuren?
Wat een mooi streven!  En relax maar om de bestaande imperfecties. De perfectie bestaat al.

‘… in de hemel.’

– Ben jij een type die gericht is op het helpen van anderen? Zie en voel jij al snel aan wat een ander nodig heeft? Ben je hartelijk en sociaal? Vind je dat iedereen warmte, zorg en barmhartigheid verdient? Hou je ervan om wonden bij anderen te helen en steek je daar veel tijd in? En verlang je diep van binnen naar (het bestaan van) onvoorwaardelijke liefde?
Wat zou je ervan vinden om in eigen wil en in alle vrijheid dit te zien gebeuren:

‘Laat uw naam geheiligd worden.’ (Heiligen is o.a. heel en gezond maken. Gods naam kan door zowel gelovigen als niet-gelovigen flink worden verziekt.)

– Ben jij een type die gericht is op succes en uitblinken? Hou je van presteren en winnen? Ben je doelgericht en gedreven? En kun jij, om je doelen te bereiken, jezelf als een kameleon aanpassen aan alle omstandigheden? Denk jij: linksom of rechtsom – als het doel maar bereikt wordt? Wil je hierin ook meer en meer groeien naar eerlijkheid en oprechtheid, zodat de hoop dat het goed komt en je gewaardeerd wordt om wie je werkelijk bent (en niet om wat je allemaal hebt gepresteerd en bereikt) werkelijk waar voor je wordt?
Dan zou je deze hoop wel eens kunnen voelen:

‘Laat uw koninkrijk komen.’

– Ben jij een type die gericht is op anders en op speciaal zijn? Heb je een hekel aan alledaagsheid en sleur? Ben je fijngevoelig, meelevend, creatief en introspectief? Voel jij haarfijn aan wat een ander voelt? Wat een ander en wat ook jij ten diepste wil: oorspronkelijk zijn, verbonden met de bron – buiten en (vooral, voel jij) in ons? En wil jijzelf ten diepste of ten hoogste ook geloven dat je erbij hoort? En wil je dat niet alleen geloven, maar dat ook doen. En laten zien. Als het even kan expressief?
Dan ben je het ongetwijfeld eens met dit gebed. Nee, jij voelt die! Jij voelt het holisme!

‘Laat uw wil gedaan worden, op aarde zoals in de hemel.’

– Ben jij een type die gericht is op kennis? Vind jij dat er altijd iets nieuws te leren en te ontdekken is? Hou je misschien van (veel) lezen en onderzoeken? Ben je scherpzinnig, leergierig, beschouwend en onafhankelijk? Zou je er op willen vertrouwen dat de juiste kennis op het juiste moment aanwezig is? Dat je capabel genoeg bent? Zie je jezelf wel eens als gulzig of een tikkeltje hebzuchtig als het om vergaren van het eigen ruimte, privacy, tijd en kennis gaat?
Dan resoneert misschien de volgende zin van het gebed wel ergens in jou:

‘Geef ons vandaag het brood dat we nodig hebben.’

– Ben jij een type die gericht is op veiligheid en loyaliteit? Ben je een ster in het inschatten van risico’s? Ben je behoedzaam, een tikkeltje conservatief en sta je vaak voor de instandhouding en de blijvende waarde van tradities? Vind je trouw en betrouwbaarheid de belangrijkste waarden, en koester je die bij jezelf zoals een hond zijn puppy’s of het huis van de baas beschermt en bewaakt? Wil je meer en meer werken aan het geloof en vertrouwen in jezelf, anderen en de wereld. Twijfel en (be/ver)oordeel je veel of gemakkelijk, ook (over) jezelf?
Dan herken je je misschien wel in dit gebed:

‘En vergeef ons onze schulden, zoals ook wij hebben vergeven wie ons iets schuldig was.’

– Ben jij een type die gericht is op plezier en genot? (Zo niet, dan ben ik het.) Vermijd je pijn het liefst met luchtigheid en een goeie grap? Sta je bekend om je spontaniteit? Ben je nieuwgierig, charmant (mag ik meer aan werken), nieuwsgierig en rijk aan ideeën? Zou je bewust of onbewust meer werk willen maken van soberheid en innerlijk werk: in plaats van te vluchten naar die heerlijke, fan-tas-tische verre toekomst (veel plannen maken, agenda vol!) meer durven zijn in het bier en nu? En ben je soms gevoelig voor complottheorieën, heb je soms het idee dat iedereen tegen je is, en ben je gevoelig voor de verleiding van overmatige afleiding?
Dan is dit gebedsdeel voor jou:

‘En breng ons niet in verzoeking, maar verlos ons van het kwaad.’

– Ben jij een type die gericht is op sterk zijn? Voel je veel bij en voor macht, leiderschap, delegeren en controle? Ben je actiegericht, direct, onafhankelijk? Ben je niet zo snel van je stuk gebracht en hou je ervan om uit te dagen en uitgedaagd te worden? Maakt onrecht iets in je los en wil je dat koste wat kost bestrijden vanuit een sterk rechtvaardigheidsgevoel? Vermijd je zwakte en kwetsbaarheid liever vanuit het onderbuikgevoel dat het je macht inperkt, en kaats je de bal bijna automatisch (sterker) terug? Geloof je in de onschuld van het kind (meer en meer ook in het kind in jezelf), en sta je voor je gezin? Ga je – als het hogere idee – voor de waarheid die voor altijd meegaat: beresterke kwetsbaarheid?

‘Want aan u behoort de regering, de macht en de majesteit, tot in eeuwigheid.’

En ik zie het gebeuren. In mijn dromen. In mijn verlangen. De hele mensheid roept een woord dat de klinkers heeft van de godsnaam JaHwèH. Er zit adem en lucht en blijvende levensenergie in dit woord:

‘Amèn.’

Deze blog dank ik voornamelijk aan twee boeken:

1. De link tussen het Onzevader en het enneagram las ik in het boek van Richard Rohr en Andreas Ebert. Het enneagram – een weg naar zelfkennis.

2. Kleine ego’s, grote zielen. Van Elly Voorend en Piet van Haaster. Mijn opleiders  Coaching & Counseling Ennegram en Transactionele Analyse.

[Dit is de 14e blog in de Maand van de Bijbel (van 24 januari tot 14 februari), waarin 22 dagen achter elkaar 22 blogs worden geschreven over bijbelse kernpassages. Joachim Vreeman, Paul Abspoel en ik hebben dit initiatief georganiseerd. Alle blogs worden verzameld in de #MVDBblogs-Facebookgroep]